ریخته گری چیست

سلام خدمت همراهان پارس بوته. از سری مقالات آموزشی ما امروزه به سراغ مطلب ریخته گری چیست رفته ایم پس با ما همراه باشید. ریخته گری یک فرآیند است که معمولاً یک مایع مذاب بدست آمده توسط بوته ریخته گری، در داخل قالبی که دارای حفره توخالی به شکل دلخواه است ریخته می شود و اجازه ی دهیم تا خنک شده و به شکل جامد در بیاید.

قسمت سفت شده نیز در ادامه این فرآیند و برای تکمیل آن از قالب خارج شده و یا آن را می شکنند. این فرآیند به دلیل مقرون به صرفه بودن و دقت بالا به طور گسترده در صنایع مختلف مانند: هوافضا، خودرو سازی و ساخت و ساز استفاده می شود به طوری که نقش مهمی در تولید اجزای پیچیده با جزئیات زیاد و ابعاد دقیق دارد.

موادی که در ریخته گری استفاده می شوند معمولاً فلزات، شبه فلزات و مواد دیگری هستند که پس از اختلاط دو یا چند جزء با یکدیگر به کار می روند. از این فرآیند معمولا برای ساخت اشکال پیچیده تری استفاده می شود که روش های دیگرساخت برای آن ها دشوار و غیراقتصادی است. پس مهم است که کاربرد و استفاده ها آن را به طور کامل بدانیم و از آن مطلع باشیم.

در ادامه مطلب ریخته گری چیست با ما همراه باشید تا بیشتر با این فرآیند آشنا شویم.

تاریخچه ریخته گری

در ادامه مطلب ریخته گری چیست به تاریخچه آن می رسیم. ریخته گری قدمتی 7000 ساله دارد و قدیمی ترین آن قورباغه مسی مربوط به 3200 سال قبل از میلاد است. در طول تاریخ، از ریخته گری برای ساخت سلاح و ابزار استفاده شده است که برای اولین بار در جنوب آسیا انجام شده است.

در آن زمان سنت های این منطقه به شدت بر هنر مجسمه‌سازی تاکید داشتند که با استفاده سرب ساخته شده و با آلیاژ مس ساخته می شدند. اما در ابتدا اکثرا از قالب های ساده یک تا دو تکه ای استفاده می کردند که از سرامیک یا سنگ ساخته می شدند.

هندی ها جزو اولین تمدن هایی بود که از ریخته گری برای تولید انبوه سکه نقره استفاده کردند اما در ادامه و با پیشرفت این صنعت، متریال سکه ها به مس تغییر یافتند.

مطالعه بیشتر : نحوه ساخت بوته گرافیتی

تفاوت ریخته گری و قالب گیری

ریخته گری و قالب گیری تزریقی دو فرآیند برای تولید با روش های مجزا هستند. قالب گیری تزریق مواد مذاب به داخل قالب تحت فشار بالا و در مقابل، ریخته‌گری است که از نیروی گرانش برای ریختن مواد به داخل حفره قالب استفاده می‌کند.

این دو فرآیند در کاربردها و مکانیسم هایشان تفاوت داشته و راه های مختلفی را برای تولیدات گوناگون ارائه می دهند. در ادامه با مطلب ریخته گری چیست همراه باشید تا ببینیم چه روش هایی از این فرآیند وجود دارد.

انواع روش های ریخته گری

اما در ادامه مطلب ریخته گری چیست باهم انواع آن را مورد بررسی قرار می دهیم.

• ریخته گری شن و ماسه

ریخته گری شن و ماسه نوعی ریخته گری عمومی است که می توان از آن هم برای فلزات آهنی و هم غیرآهنی استفاده شود. از این روش معمولاً در واحدهای صنعتی برای تولید انبوه قطعات فلزات خودرو مانند سرسیلندر، بلوک موتور، میل لنگ و … استفاده می شود.

در این روش از یک قالب ساخته شده از متریالی برپایه سیلیس، مانند شن و ماسه برای ایجاد سطح صاف استفاده می شود. سطح قالب به دو بخش تقسیم می شود. کوپ(cope) که نیمه بالایی آن است و کشیدن(drag) که به نیمه پایینی آن می گویند. در این روش  فلز مذاب داخل قالب ریخته می‌شود و اجازه می‌دهیم تا سفت شود. در آخر، فلز اضافی تشکیل شده حذف می شود.

• ریخته گری گرانشی

اما در ادامه مطلب ریخته گری چیست به نوع گرانشی آن می رسیم. این روش به عنوان ریخته گری قالب دائمی نیز شناخته می شود که در آن آلیاژهای فلزی را با استفاده از قالب های ساخته شده از جنس گرافیت، فولاد و… شکل می دهند. اما دلیل آن که به آن گرانشی می گویند این است که ریختن مستقیم فلز مذاب به داخل حفره قالب تحت تأثیر گرانش اتفاق می افتد.

بر خلاف روش های معمولی ریخته گری، در این فرآیند قالب را از پایین به بالا پر می کند وبه همین دلیل هم این روش نرخ ریخته‌گری بیشتری نسبت به روش شن و ماسه دارد. اما این را در نظر بگیرید که به دلیل هزینه بالای قالب های فلزی، این روش گران تر است.

• ریخته گری تحت فشار

دو نوع ریخته گری تحت فشار وجود دارد که به ریخته گری فشار پایین و ریخته گری فشار بالا تقسیم می شود. از نوع فشار بالا بیشتر در ساخت ادوات با هندسه های پیچیده که به دقت بالایی نیاز دارند استفاده می شود. اما نقطه مقابل آن نوع فشار پایین، یک فرآیند ساده  برای تولید قطعات ساده و بزرگ است.

در این فرآیند فلزات و آلیاژهای غیرآهنی توسط فشار بالا به داخل یک قالب که با یک روان کننده پوشانده شده است تزریق می شود وبرای جلوگیری از سخت شدن سریع فلز، فشار بالا در این فرآیند حفظ می شود و در نهایت، پس از تکمیل آن، استخراج از قالب برای حذف مواد باقی‌مانده انجام می‌شود.

• گریز از مرکز

در ادامه مطلب ریخته گری چیست به روش ریخته گری گریز از مرکز یا روتو می رسیم. از این روش برای تولید اجسام استوانه ای با استفاده از نیروهای گریز از مرکز استفاده می شود.

اما سه نوع متفاوت فرآیند ریخته گری گریز از مرکز وجود دارد: ریخته گری گریز از مرکز واقعی، نیمه و عمودی. در این روش ها از اسپرو برای پر کردن کامل قالب استفاده می کند و به دلیل چرخش مداوم، فلز مذاب واقعی به طرفین می چسبد.

کلام آخر

امروز با مطلب ریخته گری چیست در خدمت شما بودیم. اهمیت ریخته‌گری در تولید محصولات مختلف به دلیل امکان تولید اجزای فلزی پیچیده با قیمت مقرون به صرفه مهم است. این فرآیند تعداد قطعات مورد نیاز برای تولید را کاهش می‌دهد، زیرا می‌توانیم چندین محصول مختلف را با استفاده از یک واحد مختلف آماده سازی کنیم. این مسائل مونتاژ را ساده تر کرده وهزینه های کلی را کاهش می دهد. همچنین با حذف نیاز به اتصالات مثل جوشکاری، بهره وری و کارایی را در تولیدات افزایش می دهد.