بوراکس دکا

با سلام خدمت دوستان و همراهان همیشگی پارس بوته. از سری مقالات آموزشی امروز به سراغ بوراکس دکا (Borax Decahydrate) آمده ایم تا بیشتر با این ماده آشنا شویم و ببینیم در صنایع مختلف چه کاربردهایی دارد. این ماده که با نام سدیم تترابورات نیز شناخته می شود از دسته بندی بور ها می باشد.

امروزه بوراکس دکا کاربردهای مختلفی دارد همچنین با ما همراه باشید تا خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، خواص و ویژگی ها و نکات ایمنی در هنگام استفاده آن ها را بازگو کنیم.

مشتریان عزیزی که قصد خرید بوراکس دکا را دارند می توانند با شماره 55329451-021 تماس حاصل نمایند

بوراکس دکا چیست

بوراکس دکا از نوعی ماده‌ شیمیایی به نام سدیم تترا بورات تصفیه شده بوجود آمده است. این ماده که به عنوان نمک معدنی به شمار می‌رود از فرمول شیمیایی Na₂B₄O₇.10H₂O و ماده‌ای 10 آبه تشکیل شده است.

بوراکس دکا از ماده‌ای به نام اکسید بور، اکسید سدیم و آب تشکیل شده که نمکی قلیایی، سفید، کریستالی و ملایم است. ترکیب این ماده از پودر یا گرانول بوده و موارد مصرفی آن در صنعت، دارو و حتی غذا کاربرد ویژه و وسیعی دارد.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بوراکس دکا

از خصوصیات شیمیایی بوراکس دکا می‌توان به ساختار فرمولی آن Na₂B₄O₇.10H₂O اشاره کرد. این ماده پودری سفید رنگ است و دارای بلورهای نرم و کریستالی می‌باشد. میزان دمای جوش برای این ماده 320 درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته شده و نقطه ذوب آن به 62 درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دیگر این محصول پرکاربرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ماده‌ای با PH نسبتا ثابت و پایدار
• برخورداری از خاصیت بافری در این محصول
• ماده‌ای محلول در آب و رقیق
• دارای ویژگی و قابلیت ترکیب شدن و منحل شدن در قلیاهایی با خاصیت قوی‌تر
• قابلیت جذب‌کننده‌ای آب و رطوبت به خود
• جرم مولکولی این محصول به میزان 37 gr/mol

کاربردهای بوراکس دکا

این ماده کاربردهای فراوانی دارد که می‌توان به تولید مواد شوینده، و محصولات آرایشی و بهداشتی آن را از کاربردهای آن دانست. همچنین از این ماده برای لحیم‌کاری و استفاده به عنوان ماده‌ای ضد یخ برای تولید انواع محلولات شیمیایی پرکاربرد نام برد. از دیگر استفاده پرکاربرد این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برای عایق‌سازی در منازل و ساختمان‌ها
• تولید و ایجاد الیاف سلولزی به صورت میکرو و نانو
• تولید محصولات ضد یخ
• در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی
• برای مسدودسازی سوراخ‌های بوجود آمده در رادیاتور ماشین و موتور
• کاربرد در تصفیه آب
• کاربرد در مواد غذایی به عنوان ماده افزودنی
• افزایش و بهبود مقاومت در روکش‌های سرامیکی و ایجاد یک عایق و لعاب در برابر آب
• قابلیت ایجاد یک پوشش سازگار با محیط زیست پیرامون خود
• ماده‌ای پرکاربرد برای تولید چسب‌هایی بر اساس کافئین، نشاسته و دکسرترین
• کاربرد در فرآیند استخراج طلا به عنوان جایگزین ماده سمی جیوه
• در ترکیب شیشه، سرامیک و لعاب
• تولید مواد شوینده و پاک‌کننده
• تولید برخی از مکمل‌های ویتامین تجاری
• از بین بردن مسمویت فلوراید
• کاربرد در تولید ماده‌ای برای بازدارندگی و تاخیر در آتش
• مرهمی برای برفک سم اسب‌ها
• کود میکرو نوترینت برای حاصل‌خیزی بهتر خاک بدون بورون
• امکان ایجاد رنگ به آتش با تناژ سبز و زرد
• جوهر روان‌نویس
• کنترل کردن PH استخرها
• آهنگری‌های مدرن توسط آهنگران

استفاده از این ماده بسیار فراوان بوده که برخی از موارد را در ادامه بیشتر شرح خواهیم داد.

صنعت متالورژی

یکی دیگر از کاربردهای بوراکس در صنایع مختلف به صنعت متالورژی مربوط می‌شود که یکی از صنایع پرسود و پرطرفدار در جهان است. بوراکس در فرآیندهای ریخته‌گری و ذوب به‌عنوان عاملی برای روان‌سازی با حذف ناخالصی‌های موجود در فلزات عمل می‌کند.

البته از بوراکس به‌عنوان عاملی برای جوشکاری قوسی نیز استفاده می‌شود و قطعات فلزی را مجکم و پایدار به یکدیگر جوش و پیوند می‌دهد. از طرف دیگر بوراکس را می‌توان به‌عنوان یک لایه پوششی برای جوشکاری فلزات، جلوگیری از اکسیداسیون با اطمینان کامل از سالم و تمیز ماندن جوش قرار داد.

تولید کارتن و ورق

استفاده از این ماده برای ساخت نشاسته ورق‌سازی به منظور داشتن کاربردی مشابه ژل است. دلیل اصلی استفاده از این ماده در فرآیند کاغذ‌سازی، جذب آب موجود در چسب به نشاسته خام در مقابل حرارت است.

البته اگر نشاسته خام نتواند آب را در خود جذب کند و آب قبل از جذب تبخیر شود و از بین برود و این سبب ژله نشدن نشاسته می‌شود، پس نمی‌تواند نقش چسب را در فرآیند کاغذسازی اجرا کند. در زمان ساخت چسب باید دقت شود تا به میزان لازم از این ماده استفاده شود تا قدرت چسبندگی نشاسته مناسب باشد.

مواد شوینده

کاربرد دکا در تولید بسیار فراوان انواع صابون و شوینده به صورت گسترده استفاده می‌شود. می‌توان گفت که بیشتر محصولاتی که ترکیباتی مخصوص برای تمیز کردن سطوح سخت مانند شیشه، سرامیک و فلزات دارند یا تمیزکننده‌های صنعتی، واکس، پولیش و غیره حاوی بوراکس دکا هستند.

شوینده‌هایی که حاوی این ترکیبات هستند قدرت پا‌ک‌کنندگی بسیار زیادی در برابر خاک، انواع آلودگی، لکه‌های روغنی و غیره را دارند.

ترکیب بوراکس در آب باعث تغییر در ساختار مولکولی آب شده و آن را به ماده سفیدکننده هیدروژن پراکسید تبدیل می‌کند. قابل به ذکر است که این ماده به تنهایی یا در استفاده ترکیبی با پودرهای لباسشویی از خاصیت سفیدکنندگی بسیار قوی برخوردار است.

از طرفی به علت داشتن PH نسبتا بالای این ماده، عملکرد مناسبی به عنوان بافر PH از خود نشان می‌دهد. زمانی که این ماده به آب اضافه می‌شود خاصیت قلیایی خود را به آب منتقل کرده و آن را به محلولی تمیزکننده تبدیل می‌کند. علاوه‌براین داشتن خاصیت بافری در این ماده از تغییر PH آب در ترکیب با سایر مواد شوینده جلوگیری می‌کند.

باید دانست که استفاده از مواد شوینده به گونه‌ای است که در بافت لباس‌ها باقی می‌ماند و به مرور زمان باعث از بین رفتن الیاف پارچه و پوسیدگی در آن می‌شود. وجود این ماده در مواد شوینده از باقی‌ماندن تمیزکننده‌ها و رسوبات آن‌ها در لباس‌ها جلوگیری کرده و علاوه‌بر تمیز کردن بهتر لباس‌ها در طول عمر مفید آن‌ها نیز موثر است.

وجود ماده دکا در ماشین لباس‌شویی باعث کنترل رطوبت داخل آن شده و از رشد کپک و قارچ در آن جلوگیری می‌کند. این امر باعث تمیزتر شدن و بهداشتی‌تر شدن فضای ماشین لباس‌شویی شده و همچنین باعث ضدعفونی شدن لباس‌های شستشو شده می‌شود.

تصفیه آب و از بین بردن سختی آن

از موانعی که باعث بروز مشکل در عملکرد درست شوینده‌ها می‌شود سختی آب است. در ترکیب بوراکس دکا وجود فلز سدیم باعث کاهش سختی آب شده و سبب تمیزتر شدن و شستشوی بهتر لباس‌ها می‌شود. این واکنش در آب موجب از بین رفتن سختی آب و کمک به تصفیه بهتر آن می‌شود.

صنایع آرایشی و بهداشتی

یکی دیگر از کاربردهای این ماده در تولید و ساختار مواد آرایشی و بهداشتی است. این ماده در تولید انواع رژ لب، کانسیلر، لاک ناخن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از ماده دکا در مواد آرایشی و بهداشتی به منظور افزایش چسبندگی، نرمی و دوام بهتر در این محصولات است.

اسلایم

برای این‌که در تولید اسلایم ویسکوزیته مناسبی در آن ایجاد شود و بتواند حالت خمیری خود را حفظ کند از ماده دکا در ترکیبات اصلی اسلایم استفاده می‌شود. وظیفه ماده بوراکس دکا در تولید اسلایم تنظیم ویسکوزیته آن و حالت خمیری بودن آن است و به همین منظور در ترکیب تولید آن قرار گرفته است.

لحیم‌کاری

در طالاسازی‌ها و تولید فلزات مصنوعی از جنس نقره و بدلیجات استفاده از روش لحیم‌کاری برای جوش دادن و شکل‌دهی مناسب به آن‌ها از اهمیت و دقت بسیار بالایی برخوردار است. وجود بوراکس دکا در مخلوط با آب باعث ایجاد گدازه شده و این امر کمک می‌کند تا طلاسازان و بدلیجات‌سازان لحیم ذوب‌شده را به شکلی صاف و هموار مورد استفاده قرار دهند.

جذب رطوبت

ماده بوراکس قدرت بسیار زیادی در جذب رطوبت اطراف خود دارد و این امر باعث شده تا در مکان‌هایی که از رطوبت بالایی برخوردارند برای جلوگیری از بوی بد آن مورد استفاده قرار گیرد.

ترکیب یک لیتر آب گرم و یک قاشق غذاخوری پودر بوراکس محلولی را تولید می‌کند که به کمک آن می‌توان به تمیز کردن نشتی‌های داخل یخچال و کثیفی‌های داخل آن پرداخت. همچنین این محلول را برای رفع بوی بد داخل یخچال و ضدعفونی محیط داخلی آن مورد استفاده قرار می‌دهند.

ضد یخ

یکی از قابلیت‌های ماده بوراکس خنثی‌سازی باقی‌مانده اسید حاصل از تجزیه شدن اتیلن گلیکول است که ماده اصلی ضد یخ به شمار می‌رود. این قابلیت باعث کنترل و خنثی شدن میزان اکسیداسیون در سطح فلزات می‌شود و این امر سبب استفاده از محلول‌های حاوی بوراکس دکا به جای کرومات‌های موجود در خنک‌کننده‌های مورتورهای دیزل و ضد یخ می‌شود.

عایق‌سازی منازل و ساختمان‌ها

از عایق‌سازی در منازل به منظور جلوگیری از ورود گرما و انتقال سر و صدا به محیط آن استفاده می‌شود و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. فایبر گلاس عایق یا پشم شیشه به عنوان یکی از عایق‌های حرارتی و صوتی مورد استفاده برای منازل و ساختمان‌ها به شمار می‌رود. قابل توجه است که بورات‌ها قابلیت جذب اشعه‌های مادون قرمز را به خود دارند.

به همین دلیل می‌توان از آن‌ها در تولید انواع پلاستیک‌ها، پلیمرها، روکش‌ها، پشم شیشه و سایر تجهیزات مهم و لازم در ساخت و ساز استفاده کرد تا با جذب اشعه مادون قرمز، مانع از اتلاف انرژی در تولید شد. یکی دیگر از قابلیت مهم این مواد بازگردانی و جلوگیری از گسترش شعله و آتش‌سوزی در منازل ساختمانی است که به عنوان ماده حفاظتی شناخته می‌شود.

صنعت شیشه‌گری

از کاربردهای مهم بوراکس دکا استفاده آن در صنعت شیشه‌گری است. زمانی که شیشه ذوب شده و گداخته‌های آن را در حالت مذاب شکل‌دهی می‌کنند، با اضافه شدن ماده بوراکس قابلیت چسبندگی، ویسکوزیته و سختی آن کنترل می‌شود تا زمانی که به حد تعیین شده برسد.

این امر سبب شده تا شیشه در برابر گرما عایق‌بندی شود و به سرعت از خود واکنش نشان ندهد. قابل ذکر است که از این ماده بیشتر در تولید الیاف شیشه‌ای ایزوله استفاده می‌شود.

نکات ایمنی در استفاده از بوراکس دکا

بوراکس دکا یک ماده شیمیایی بوده و مصرف آن می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. مصرف 5 الی 10 گرم آن به تنهایی می‌تواند باعث بروز اسهال، استفراغ و حتی مرگ شود، پس از خوردن چنین ماده‌ای پرهیز کنید.

با توجه به این‌که این ماده در تولید اسلایم مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید بعد از کار با آن دست‌های خود را شست و این امر از اهمیت بالایی در سلامت افراد برخوردار است. پس باید مراقبت کودکان خود باشید تا بعد از کار با اسلایم دست‌هایشان را با آب و صابون بشویند یا آن را در دهان خود قرار ندهند.

خواص و ویژگی‌های بوراکس دکا

بوراکس دکا در صورتی که در معرض تماس با پوست قرار بگیرد به علت جذب ضعیف و کم آن از طریق پوست خطری ایجاد نمی‌کند. همچنین اگر این ماده شیمیایی به میزان کم بلعیده شود ممکن است برای یک انسان نرمال عوارض و خطری نداشته باشد. البته در صورت مصرف بیشتر می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی و مسمویت برای او شود.

از ویژگی‌های این ماده شیمیایی می‌توان به انحلال‌پذیری آن در محلولاتی مانند متانول، اتیلن گلیکول، سدیم سسکویی و دی اتیل گلیکول اشاره کرد. قابل ذکر است که بوراکس دکا در محلول استون واکنش پایینی به انحلال‌پذیری دارد و حل این ماده در آب با دمای بالا بسیار زیادتر از انحلال آن در دمای پایین آب است.

بوراکس را می‌توان در زمین به عنوان ماده‌ای مهم پیدا کرد و همچنین وجود آن به میزان کم در بدن حیوانات، آب و گیاهان قابل شناسایی است. شکل این ماده به صورت جامد بوده و در آب به عنوان محلولی تمیزکننده در بسیاری از موارد مانند سطوح سرامیکی، فلزی و شیشه‌ای قابل استفاده است.

خرید بوراکس دکا

این محصول از اهمیت بسیار بالایی در بازارهای جهانی برخوردار بوده و در سراسر جهان از جمله کشورهای بولیوی، تبت، شیلی، کالیفرنیا و ترکیه یافت می‌شود. کشورهای آسیایی و اقیانوسیه به دلایل مصارف کشاورزی تقاضای بسیار زیادی در خرید این محصول دارند و به علت تاثیر زیاد این ماده در رشد گیاهان به عنوان ماده‌ای ریز مغذی شناخته می‌شود.

کشوری مانند چین که از بزرگترین تولیدکنندگان صنایع مصرفی در جهان است یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ این محصول به شمار می‌رود. همچنین از این محصول در ایران که کشوری صنعتی و کشاورزی است تقاضا برای خرید آن بسیار زیاد می‌باشد.

پارس بوته از بزرگترین برندهای در زمینه تامین لوازم و ادوات ریخته گری و ذوب است که در طی این سال ها توانسته محصولات باکیفیتی را با قیمت های بسیار مناسب به بازار ایران عرضه کند. به همین منوال بوراکس دکا را نیز به فروش می رساند که مشتریان عزیز می توانند به راحتی و از طریق راه های ارتباطی سفارش خود را ثبت کنند.

سخن پایانی

در مورد اهمیت استفاده محصول طبق گفته borax بوراکس دکا می‌توان به این نتیجه رسید که، این محصول کاربردی بسیار موثر در تولیدات صنعتی، رشد و تولید مواد مغزی و خوراکی، محصولات آرایشی، بهداشتی و تمیزکننده‌ها را دارد. همچنین یکی از کاربردهای آن استفاده حافظتی از این محصول بوده که بسیار حائز اهمیت است.